Pandemi Döneminde Arkeoloji Eğitimi ve Öneriler

    Arkeoloji çoğunlukla sahada gerçekleştirilen bir bilim olarak eğitiminin de büyük bir kısmının sahada gerçekleştirilmesi mühimdir. Uygulama için gerekli teknik bilgiler ve eğitiminin yanı sıra uygulamalarda bilinmesi gereken teorik altyapı bilgisine de sahip olmak gerekir. Gerekli altyapının oluşturulması için temel Tarih, Coğrafya, Sosyoloji, Antropoloji, Sanat Tarihi, Mimarlık vb. bilgilerine sahip olmak uygulamanın doğru gerçekleştirilmesi için önemlidir. Altyapı bilgilerinin yanı sıra gerçekleştirilecek uygulama için gerekli olan diğer bilgiler ise kazı teknikleri, yöntemleri ve raporlamaları olarak ifade edilebilir. Tüm bunların dışında ise her araştırma/uygulama özelinde çalışılan alan hakkında derinlemesine bilgi edinilmeli ve uygulama bu doğrultuda gerçekleşmelidir.
Arkeoloji lisans eğitimi, arkeoloji bilimi ve mesleği için başlangıç niteliğinde bir eğitim olarak kabul edilebilir. Başlangıç eğitimi ardından sahada çalışan arkeologlar deneyimleri ile akademidekiler ise derinlemesine uzmanlaştıkları alanlardaki çalışmaları ile kendini eğitmeye devam eder. Arkeoloji lisans eğitiminde olması gereken teorik altyapı bilgilerinin verilmesinin yanında sahada araştırma/uygulama çalışmaları gerçekleştirmek de eğitimin niteliği açısından önem sarf eder. Sadece teorik ve teknik bilgilerin varlığı uygulamalarda yanlışlıkları ve düşük nitelikteki çalışmaları ortaya çıkaracaktır. Bu sebeple lisans eğitiminde saha çalışmaları zorunlu hale getirilmeli ve gerekli kaynaklar fon sağlayıcı kurumlar tarafından kolaylıkla sağlanmalıdır. 

    Pandemi döneminde her türlü toplu gerçekleştirilen etkinliklerde olduğu gibi eğitim alanı da oldukça olumsuz etkilenmiştir. Eğitim alanında çoğu kurumda dersler online denemeler ile yapılmıştır. Teknolojinin gelişimi ve teknolojiye ulaşılabilirlik arttığından beri yaygınlaşan iletişim araçları sayesinde online eğitimler, eğitim sağlayıcılar ve eğitim alan kitlenin fiili olarak bir araya gelmesini zorunluluk halinden çıkarmıştır. Bu da yerel veya uluslararası eğitim için eğitim sağlayıcıya gitmenin mümkün olmadığı kurumlardan dahi eğitim alabilme imkanı sağlamıştır. Pandemi süreci ise bu online eğitimleri bir açıdan da zorunlu kılmış, teknolojiye ulaşılabilirlik açısından bakıldığında ise tarafları zora sokmuştur. 

    Arkeoloji eğitiminde pandemi süreci, öncelikli ve gerekli teorik eğitimin online dersler aracılığıyla sağlanması ile kısa vadeli ve günü geçiren çözümler sunmaktadır. Süreçte sağlıklı eğitim için en önemli şeyin taraflar arasındaki anlayış ve motivasyon olduğu unutulmamalıdır. Teknolojinin ulaşılabilirliği eğitim sağlayıcı ve alıcı kitle tarafından bilinmeli, mümkün olduğunca karşılıklı söz sahibi olunmaya dikkat edilmelidir. Bu süreçte ancak mümkün olan teorik eğitimlerin online derslerle yapılmasının yanı sıra derslerdeki  etkileşimin arttırılması faydalı olacaktır. Teorik bilginin tamamlayıcısı olarak ise kaynak araştırmaları, mümkün oldukça müze ve arkeolojik alanların görülmesi ayrıca da gündemdeki araştırmaların takibi alandan kopmamak ve teorik bilgide sınırlı kalmamak açısından destekleyici olabilir. Yapılan kaynak araştırmaları ve etkileşimli online dersler ile de eğitim alıcı kitleler, ülkemizdeki temel eğitimin eksiklerinden olan kendini yazılı ve sözlü ifade etmede güçlük çekme gibi sorunlarını hızla aşacak gelecekteki saha ve akademik uygulamalarda daha da nitelikli arkeologlar olacaklardır.